Het burn-out spectrum

Er is geen consensus over wat burn-out is
Zo zijn verschillende experts en zorgaanbieders het niet altijd eens over wat burn-out nu precies is en hoe je het kan behandelen. Tevens wordt de diagnose ‘burn-out’ niet vermeld in het handboek voor diagnostiek en classificatie (de DSM 5), gebruikt door artsen en psychologen. Daarnaast kunnen veel klachten ook horen bij een depressie.

Waar men het wel over eens is

• Er is sprake van zowel een mentale als lichamelijke uitputting.
• Deze uitputting is niet zomaar van de ene op de andere dag ontstaan.
• Er is sprake van een chronische disregulatie van het psychisch én fysiologisch functioneren.
• Daarmee is het meer dan een overspannenheid.
• Burn-out is niet een welomschreven ziekte en heeft ook geen eenduidige oorzaak.
• Het wordt niet langer gezien als enkel een werk gerelateerd probleem.

De meest voorkomende klachten

De klachten zijn hieronder weergegeven in een aantal herkenbare categorieën:

Uitputting: geestelijk of lichamelijk uitgeput voelen, alles wat je doet kost moeite, snel moe zijn, het lukt maar niet om uitgerust te raken.

Mentale afstandelijkheid: Geen enthousiasme meer kunnen opbrengen, weerzin tegen werk, onverschillig t.a.v. werk, cynisme.

Emotionele ontregeling: disproportioneel emotioneel reageren, boos of verdrietig worden zonder aanwijsbare reden, snel geïrriteerd raken, jezelf niet herkennen in bepaalde emotionele reacties.

Psychische ontregeling: Moeite om helder na te denken of de aandacht erbij te houden, vergeetachtig en verstrooid, fouten maken omdat je er met het hoofd niet goed bij bent.

Lichamelijke klachten: hartkloppingen, maag- en darmklachten, hoofdpijn, pijnlijke spieren in rug en nek, snel ziek worden.

Psychische spanningsklachten: slaapproblemen, piekeren, opgejaagd voelen, angstklachten of paniekaanvallen, moeite met drukte of geluid.

N.B. Het is niet zo dat je al deze klachten moet hebben om van een burn-out te spreken. Daarnaast kunnen veel van de genoemde klachten ook horen bij een depressie.

De 5 pijlers van een burn-out behandeling

1. Integrale benadering
   Een combinatie van counseling en lichaamsgerichte technieken is het meest effectief gebleken.
2. Rust en ontspanning
   Het systeem van lichaam en geest verlangt naar ruimte, veerkracht en vitaliteit.
3. Bewustwording
   Het (innerlijke) strijdveld overzien en daarbij de kern van het probleem boven water krijgen. Om zo tot heldere inzichten en praktische oplossingen te komen.
4. Opgeven van ongewenste patronen
   Afscheid nemen van beperkende overtuigingen, perfectionisme en roofbouw.
5. Uit een ander vaatje tappen
   In vertrouwen moedige nieuwe keuzes maken en waarachtig leven.

Het belang van een integrale aanpak van burn-out

Heel de mens verdient aandacht in de aanpak van burn-out of een existentiële crisis. Dat wil zeggen dat zowel de fysiologische ontregeling en fysieke conditie, als de psychologische klachten en het mentaal functioneren om aandacht vragen.

Daarom zijn, náást counseling,  ontspanningsoefeningen en lichaamsgerichte technieken van waarde om tot inzichtgeving en bewustwording te komen. Opdat je nieuwe keuzes kan maken en een levensstijl aanneemt die werkelijk bij je past.

Raakvlakken tussen burn-out, depressie en existentiële crisis

In tal van publicaties wordt aangegeven dat er een overlap is tussen burn-out, depressie en angst gerelateerde klachten.

Een burn-out, depressie of existentiële crisis ontstaan niet van de ene op de andere dag. Wat ze gemeen lijken te hebben is een gebrek aan zingeving of bezieling. Hierbij lijkt iemand niet meer in staat om vanuit zijn ware kracht en vrij van angst, volledig zichzelf te zijn en moeiteloos zijn unieke potentieel te leven.

Voor sommigen is een time-out met de nodige zelfreflectie helend en effectief. Voor anderen kan er behoefte zijn aan begeleiding of om met een sparring partner de diepte in te gaan.

Lees meer over: